Ebru Sanatı Nedir

Kitreyle yoğunlaştırılmış su üstünde, özel hazırlanmış boyalarla oluşturulan desenlerin kağıt üzerine geçirilmesi yoluyla yapılan bir süsleme sanatıdır.

EBRU SANATINDA KULLANILAN MALZEMELER

KİTRE

Üzerine boya serpilecek suya yoğunluk vermek üzere kullanılır. Anadoluda yabani olarak yetişen geven otunun havayla temas ettiğinde kemikleşen salgısıdır. Her bölgenin kitresi suya farklı bir kıvam verdiği için ne kadar suya ne kadar kitre konulacağı hakkında kesin rakamlar verilemez.

Tarih boyunca kitre yerine yine aktarlardan sağlanabilen salep, ayva çekirdeği, boy tohumu, deniz kadayıfı gibi kıvam artırıcı malzemeler kullanılmıştır.

BOYALAR

Ebru yapımında suda erimeyen, asit ve kazein içermeyen ve ışıktan etkilenmeyen tamamen doğal boyar, maddeler ve kimyasal ailesi metal oksitler olan toprak boyalar kullanılır. Türk ebrusunda yalnız doğal boyaların kullanılıyor olmasının en büyük sebebi, öncelikle ebrunun tarihi serüveni içerisinde ebrucuların boyalarını tabiattan elde etmekten başka yollarının olmamasıdır.

Beyaz: Titan ve üstübeç karışımlarından elde edilir. Zemin renklerinde, tonlamalarda çiçekli ebrularda kullanılır.

Siyah: İsten yapılır. Ebruculukta ayarlanması zor olan ve en çok sorun çıkaran boyalardan biridir.

Sarı: Oksit sarı. İnorganik bir pigmenttir.

Aşı Boyası: Oksit kırmızı.İnorganik bir pigmenttir.

Kahverengi: Oksit kahverengi inorganik bir pigmenttir.

Kırmızı: Organik bir pigmenttir. İnorganik olanı içerdiği kadmiyumdan ötürü zehirlidir.

Lahor Çividi: Pakistan'ın Lahor şehrinden elde edilen lahor çividi ya da bebe çividi adıyla bilinen ve bebeklerin ağzında oluşan aft hastalığının tedavisi için kullanılan ilacın hammaddesidir. Gevrek, taş gibidir. Bitkisel ve çok güçlü bir boyadır. Ebru boyaları içindeki tek bitkisel içerikli boyadır. Diğer boyalara nazaran hızlı ve iyi netice elde edilmesi, kendine özgü kadifemsi lacivert rengi, su miktarı arttırıldığında boncuk mavi rengi ve hoş kokusu ile vazgeçilemeyen boyalar arasındadır. Lahor çividi ile birçok renk skalası oluşturmak mümkündür. Kumlu, kılçıklı ebruda ve sap yeşili oluşturmada vazgeçilemez renkler arasındadır. Dövülerek toz haline getirilir ve diğer toz boyalar gibi ezilerek kullanılır.

Çamaşır Çividi: Beyaz çamaşırlar için ağartıcı olarak kullanılan mavi bir tozdur.

KAĞIT: Emici özelliği olan birinci sınıf hamur kağıt tercih edilir. Islanınca yırtılmaması ve tekneye yatırırken de zorluk çıkarmaması için 80-90 gr. olanı tercih edilir.

TEKNE: Metal veya camdan yapılır, 30x40 veya 40x50 boyutlarındadır.

FIRÇA: Ebru fırçası atın kuyruk kıllarının gül dalına sarılması ile yapılır.

BİZLER: Tekneye boya damlatmak, yüzeyindeki boyaya şekil vermek için muhtelif kalınlıklarda "biz" adı verilen çubuklar kullanılır.

NEFT: Neft vaya çam terebenti, çam ağacından elde edilen bir sıvıdır. Terebentin esansı; güzel kokulu, renksiz, yakıcı bir sıvıdır. İçine ilave edilen boyanın içerisinde suya atıldığında minik patlamaların oluşmasını sağlar.

TARAK: Her ebrucunun taraklı ebru yapmak üzere muhtelif diş aralıklarında yapılmış tarakları olmalıdır. Bu taraklar "boncuk iğnesi" denilen ince iğnelerin ya da tellerin düz bir tahta üzerine bir şekilde çakılarak, yapıştırılarak veya sıkıştırılarak monte edilmesiyle yapılır.